7.10.13

biraz insan olmalı

saymanın say'ısı ile
saygının say'ısı arasına
sıkıştı insan
ya hesapta
ya hürmette
tercihli yol

1.10.13

Tavsiye filmler...


Teknolojinin hayatımızı kolaylaştırdığı iddiası, metaya ulaşımın kolaylaşması dışında bir şey için kullanılıyorsa, kesinlikle ve kesinlikle 'yalan'dır...

Bilgiye ya da maddeye ve daha da kötüsü metaya ulaşım, maddenin varlığını bilmek ve bunun hakkını vermek manasına gelmiyor.

Zamane dünyasında ulaşım kolaylığı, tüketim kolaylığı ve pek tabi ki tükenme hakikatine açılan kapı...

Film izleme meselesi de artık bu hale geldi...

26.9.13

d/evleşen riya ve y/erleşen kibir


şimdi bir mevsim yakışıklılığının
yakışıksızlığını yaşıyor insanoğlu

ABD'nin 'Arınma Gecesi' başarısızlığı


Modern zamanın felsefesini özetleyecek o kadar fazla 'öz cümle' var ki, hangisini dillendireceğimi şaşırıyorum bazen. Bu sebepten genel olarak mevzua göre cümle ve yaklaşımı tercih ediyorum.

Kapitalizm üzerinden gitmek lazım...

Misal; temizlik/kirlilik...

Ne diyor modern zaman; "kirlenmek güzeldir"...

Neden böyle diyor?

'Öteki dünya'nın sineması, bizim sinemamız


'Öteki dünya', genellikle kendini dışlanmış hissedenlerin sahiplendiği kavram. Ve tabi ki dışlayanların da seve seve kabullendiği bir yaklaşım bu.

Zira bu zihnî yönlendirme meselesi çoktan kurgulanmış, bütün yönleriyle rayında ve yolundadır.

18.9.13

t/uzaklar bizim değil mi...


bir takım yersizlik yeri dünya

susuzluktan kırılanlar bir yanda
suyu silah olarak kullananlar diğer tarafta
ve tabi ki toprak ârafta

14.9.13

Suriye'yi bu kafa mı anlatacak!


Teknoloji hayatı mı kolaylaştırıyor, yoksa öldürmeyi mi!

Ve daha kolay öldürünce vicdan rahat mı ediyor!

Zorlamadan öldüreninki vicdani, yöntemi 'eski' olanınki vahşet mi oluyor!

Suriye'deki El Kaide'ci grupların infaz görüntüleri üzerinde insaniyet felsefesi ve vicdan kuramları döktürenleri görüyorum da, insanlığımdan utanıyorum...

4.9.13

'Tanrı insan'; Baraka'dan Samsara'ya...


Alemin her halini anlamak için durup sadece aleme bakmak yeterli...

Eşyanın her halini anlamak için eşyayı durdurup, durup sadece izlemek yeterli...

Dünyanın her halini anlamak için dünyanın dönüşüne uyum sağlamak kâfi...

Doğanın halini anlamak içinse elbette doğaya dahil olmak gerekli...

İnsanın her halini anlamak için de eşyaya uyum sağlayıp, dünya ile dönüp, doğayı izleyip, alemi hissetmek zaruri...

"Basit zordur" demişti ya zamanın birinde mahlukatın biri, insan da kolay olan hayatı zorlaştırmak için kendini basitten uzaklaştıran bir hayvandır bence...

2.9.13

Sustukça konuşmanın Uzak İhtimal'i...


Hâlis Hârikalar Diyarı'nda...

Sinemanın masal etkisi, size bir dış sesin hikayeyi aktarması değildir. Gişe izleyicisine sıkıcı gelen sakin planlar; bir yerlere dalmış kahramanın yüzünde kalınan uzun saniyeler; efektsiz, müziksiz, diyalogsuz ve monologsuz; sadece ve sadece görüntü dili...

30.8.13

Akıl zehirlenmesi, mi!


Malumunuz, Esed'e yapılması planlanan hava operasyonu tartışılıyor.

Ancak "Suriye'ye müdahale" ve "işgal" ve "kara operasyonu" değil; Esed'e müdahale!

Akif Emre'nin Yeni Şafak'ta kaleme aldığı yazı da bu minvalde.

28.8.13

'Zalim seçici lüks' ve Suriye'ye müdahale meselesi


İnsanlık tarihi, insanın insana sahip çıkmamasının önündeki en büyük mani olarak 'mazlum seçme' garabetine şahit oldu.

'Benim mazlumum' diyenler, tarifin içine girmeyenlere sahip çıkmadı.

Mazlumlar çoğaldı, insanlık azaldı, insanlar çoğalırken ölüm çoğaldı...

Lakin post dönemde daha feci bir şey yaşıyoruz.

19.8.13

Şehit Esma'ya mektup...


"Bir taş at"ması gerekenlerin, "bir taş daha at"maya varamadan dengeler adına başını çevirdiği, elini cebine soktuğu ve sadece kredi kartı şifresini girmek için çıkardığı bir zamanda yaşıyoruz...

Ölmüşüz...

Toprağın küstüğü yaşayanlar olarak, ölümün tiksindiği canlılar sıfatıyla ölmekten korkan ölülermişiz...

15.8.13

Özden örerek Mısır'a bakmak ile Özdenören bakışı!


Zamanın ruhu, îzânın şüyû manasına geliyor...

Olayları okumak, zamanı okuyabilmekle mümkün. Aynı şekilde zamanı okuyabilmenin yolu da olayları okumaktan geçer. Hepsinin ötesinde ve öncesindeyse okuma yapabilmenin başlıca şartı 'insanı okuyabilmek'tir...

Zamanın ruhu oluşturan insanın, insanı oluşturan zamanın ruhu ile bir yolun iki ucu olmasının dışında sırt sırta vermiş tek istikamet olması da ironik bir manzara...

13.8.13

ah be tavşan, o dağa beraber küsmeliydik


ah be tavşan
o dağa beraber küsmeliydik

haberdar etmeyi değil
gönül eritmeyi
duygu biriktirmeyi
vakti geldiğinde gitmeyi
bilmek için

5.8.13

Kutsal Motorlar


Eğer bu dünyadan bir 'Oscar' alamadan giderseniz ziyandasınız.

En iyi rolü siz yapmalısınız, yapabilirsiniz, yapıyorsunuz, yapacaksınız... Zira oyunculuk ruhunuzda var ve belki en mühimi de hepimiz Oscar'ız...

Modern zaman insanının kendinden başka herkes olabildiğini 'post modern' dönemle okumaya çalışan Fransız yönetmen Leos Carax'ın Kutsal Motorlar'ı 2012'nin en çok ses getiren eserlerinden oldu.

Hollywood, Batı'yı aklama projesidir


Biraz geç kalmış olabilir. Fakat yazmadan edemeyeceğim.

Dünyanın hiçbir köşesinde, hiçbir sinema izleyicisi  bu denli aptal yerine konulmayı hak etmiyor.

Klişe klişe büyüttüğünüz sinemanızın insanı ebleh varsayan yaklaşımını -filmi beğenenler de dahil olmak üzere- ifşa etmek üzerimize farz.

26.7.13

Diyanet: Durun, siz kardeşsiniz; Allah-u Ekber


Diyanet'i her eleştirdiğimizde gelenekçi arkadaşlarda hemen hemen ayı tepkiyi alırız. Mevzuun ne olduğu mühim değil, 'ruhbanlık kurumu'na dokunmuşsunuzdur.

Elbette doğrularını da dile getiriyoruz Diyanet'in. Zira Prof. Dr. Mehmet Görmez başkanlığında yepyeni bir hüviyete büründü. Lakin devlete angaje bir kurum olmanın hiçbir zaman aşılamayacak sınırları çerçevesinde bazı noktalardaki alışkanlıklar değişmiyor.

Son örneği bugünkü Cuma hutbesinde gördük.

21.7.13

1994 Refah gençliği ve Gezi gençliği!


İnsan, insanları anlamak ve anlayışlı olmak için yaratılmasına rağmen, -nasıl beceriyorsa- anlayışlı olma adına anlayışı berbat etme yeteneğine sahip.

Bunu da genelde okur-yazar takımı başarıyor. Zira bilmek, anlamanın yardımcısı olsa da çok ötesinde bir zeminde anlayışsızlığın da kaynağı olabiliyor.

Bilginin güç değil, yük olması da diyebiliriz.

Gezi olayları, tam da izah etmeye çalıştığım çerçevede kafa karışıklıklarına sebep oldu. Özellikle 'bizim cenah'ta ilginç yorum ve yaklaşımlar söz konusu oldu.

17.7.13

Halt etmek bu olsa gerek!


İşte sizin direnişçi, halkçı, birikimli, doğru, dürüst olarak gördüğünüz cenahın önce gelen temsilcilerinden!

Mesele şu ki, bu tür insanlar kitleleri çok kolay manipüle ediyor!

İzleyin, çok kısa.

15.7.13

hepimiz bi' akrostişin çocuklarıyız...


CINEMU, ne bu?


Yeni medya, yeni dünya, yeni sistem ve bitmeyen bir yenilik ağı...

Şimdilik teknolojiye bağlı olan her alan, yakın bir dönemde ise her alan ve mekan malum ağ ile bağlanacak.

İnternet, her başlığın yer aldığı ve bulunmakla yetinemeyeceği bir alan.

Söz konusu sanat olunca mesele ayrı bir ehemmiyet kazanıyor. Zira müspet yanından daha fazla menfi yönü bulunabiliyor.

Sinema, tam da anlatmaya çalıştığım çerçevede olumlu ve olumsuz hususlar arasında internette bir varlık alanına sahip.

1.7.13

Kaygılı değil endişeliyim!

Bu memlekette sanatçılar 80 sene boyunca acı yaşayanları fişledi ve acılara kimlik verdi.

Tarif edilen acıya sahip değilseniz veya tarif edilen sınıfta yer alan bir şahıs değilseniz, ne acınızın kıymeti vardı, ne de siz bahsedilmeye değerdiniz.

Memleketin ötekileştirilmiş, itilmiş, yok sayılmış, insan yerine konulmamış çoğunluğu olarak bizi diri tutan acılarımız oldu.

Bize soluk aldırmadığını düşünenlerin aksine, yok sayılmamıza sebep olan özelliklerimize, inancımıza, kimliğimize, varlığımıza sarıldık.

Ülkenin 'toplumsal değeri' olarak nitelendirdiğiniz şeylerin hiçbir zaman seviyemize inemeyen elitist bakışınızdan mülhem 'seçme değerler' olduğunu hiç unutmayacağız.

Evet, aranızdan bazıları hakikaten memleketin 'bazı' değerleri için hayatı boyunca mücadele etti. Çünkü onları seçmişlerdi.

Sokak, demokrasi, sandık, halk ve sorular...


Acaba 'millet iradesi', 'halk hareketi' daha ötesinde 'demokrasi' kavramlarını yanlış mı anlıyoruz?

Yoksa siyaset kuramcılarının beceremediğini halklar mı yapıyor?

Veya yepyeni bir kitle iletişim aracı olan sosyal medya aracılığıyla birileri geleceğin 'karar mercii'ni ve 'yöntemi'ni mi belirliyor?

26.6.13

#yedirmeyiz


Hey adamım, senin derdin ne biliyor musun; o koca görsel efektlerin klişelerinden etkili değil!

Hadi ama dostum, daha iyisini yapabilirsin.

Lanet olsun tavuk vicdanlı, son duanı et çabuk!

:-€

6.6.13

Erdoğan mı diktatör!


Bu memleket, 'diktatör' ifadesini tam manasıyla 80 sene boyunca yaşadı.

Sadece tek kişi ve tek parti yönetimi döneminde değil, siyasi hayatın büyük kısmında 'demokrasi' sınırları içerisinde diktatorya yaşandı.

4.6.13

'Gezi' devrim mi: Fight Club - V for Vendetta


Taksim olayları ve iki film

Sinema ne denli hayatın içindense, aynı oranda da hayatın içinde. Başka bir deyişle; hayat, sinemanın her yerinde/şeyinde...

3.6.13

Gelin 'Gezi Parkı'nı OKUYALIM... Okuyamayanlara kulak asmayalım...


Devrim, bir şeylerin devrilmesi ile olur. Lakin köklü bir devirme olmalı. Toplumsal faaliyet bazında bakacak olursak, devrim olması için sistemin değişmesi lazım.

Misal; Fransız Devrimi, sistemi kökten değiştirmiştir.

Peki ya 'inkılap'...

30.5.13

Gezi Parkı, Topçular Kışlası, ağaç ve AVM :-€


Taksim Gezi Parkı'nda sökülmek istenen ağaçlarla ilgili mesele yine kamplaşma şeklinde cereyan ediyor.

Halbuki mesele gayet net...

28.5.13

Üç günde 250 bin kişi izledi


Gişe filmleri için en çok merak edilen verilerin ilki 'ilk hafta sonu' rakamları.

24-26 Mayıs verileri, son dönemde sakin giden salonları hareketlendirmişe benziyor.

23.5.13

Özgür değiliz hiçbirimiz: Peygamber Atatürk ve 'usturuplu hakaret'


İnsanın başına ne geldiyse kutsama belasından geldi.

Öyle bir bela ki, esasında insanın kendini tanrılaştırma çabasının sonucu. Zira kutsama yetkisini sahip olan insan, kendi çapında tasarım ve sınır belirlemiş oluyor. Ve kendinden çok daha fazlasının, kitlelerin algısı da bu yönde değişiyor. Böylece insan 'Tanrı'nın mühim belirtilerinden birini hayata geçirmiş oluyor.

21.5.13

Mutlaka izlenmemesi gereken filmler!



‘Mutlaka izlenmesi gereken' veya ‘ölmeden önce izlenmesi gereken' başlığıyla duyurulan film listelerinin sorunlu mahiyeti, her daim canımı sıkan bir unsur olmuştur.

9.5.13

Bir görsel mesele olarak 'pornografi'



Esasında bu köşede bugün bir film analizi okuyacaktınız. Dün geceye kadar durum öyleydi. Ancak gece gelen haberler ve ilgili görüntüler fikrimi değiştirdi.

1.5.13

3 günde 388 kişinin izlediği yerli film


Salonların ara döneminde yer aldığımız şu günlerde filmlere olan ilgi orta düzeyde.

Kitlelerin desteği ile vizyonda varlığını hissettiren filmlerin son örneği şu an liste başında...

Bakalım hangi film, kaç haftada, ne kadar izlenmiş...

25.4.13

Benim Sinemalarım


Film Arası Dergisi ve Dipnot.tv'nin ortaklaşa düzenlediği 'Benim Sinemalarım' devam ediyor...

Bu hafta birçok başlık konuştuk.

'Afişten film değerlendirme' cür'etini gösterdim.

Ayrıca Onur Ünlü sinemasını konuştuk.

Ayrıca Sadri Alışık Oyuncu Ödüllerini konuştuk...

Peki neler söyledik?

24.4.13

G/özümde büyüyen sinema



Göze almak; kendisine ait olmayan korku veya endişelere rağmen ferdin, kendi olmayan bütün şahsiyetlerle birlikte ve aynı zamanda 'onlar'a karşı durmasının 'somut' göstergesidir...

23.4.13

Bu yazı, başladığı yerde biter...


...Hâlis, Hârikalar Diyârı'nda

Gözkapaklarına asılan tahammül sanrılarının, tahayyül sınırlarını zorladığına şâhit oluyor Hâlis; bir bardak kötülük, bir avuç yıldız takımı, ışıltı için ay taklidi zorlama tarifler veya bindirilmiş kıtalarla yeryüzüne indirilmiş mutluluk tarifinde can çekişen hakîkatin renginde maviye çalan alacalı aldanış ya da yumruk büyüklüğü dünyanın katıksız sorularının taarruzu ki, letâfet varsaydıklarımızın zarûrî kahra evrildiğinde mi açar gözlerini farkındalık yanımız;

18.4.13

Şehirleri mahveden icracılara dargınım :-€


Şehir bize küstü, farkında mısınız?

Ne sabah sabaha, ne gece geceye, ne de ikindi güneşe sıcağa benziyor.

Şehri öldürüyoruz, zira...

'Kent'leşme adına, şehirleşmeden geri dönüyoruz.

Dağıtım tekeli kırılmalı


Söyleye söyleye dilimizde tüy bitti. 'Tüylüdil' lakabını alsak da söylemeye devam edeceğiz.

Memlekette sinemanın önündeki en mühim engellerden biri dağıtım tekeli.

AVM tarzı sinema salonları, birkaç kuruluşun elinde. Toplam salon sayısının çoğunluğu sadece 3-5 dağıtıcı firmanın elinde. Yani, hangi filmin, nerede gösterileceğine ve hatta gösterilip gösterilmeyeceğine bu birkaç dağıtımcı karar veriyor.

Bu sebepten birçok film izleyiciye ulaşamıyor.

Bu tekeli kırmak adına mühim bir adım atıldı.


17.4.13

Başımıza film yağacak: Sen Aydınlatırsın Geceyi


Alemi ya da maddeyi olduğu gibi algılamak, yanılmanın en normali.

Sadece duyu organlarına bağlı bir algı, kaçınılmaz yanılgı...

Hakikat arayışı tam da bu sebepten bitmez. 'Somut'a bağlı 'bilgi' ile bilgiye mahkum algı, insanı dünyaya mahpus eden hâlin tanımıdır.

İşte tam burada insanoğlunun imdadına sanat yetişir.

16.4.13

17 günde 1 milyon 317 bin kişi izledi


Ülkemizde vizyona giren filmlerin yelpazesindeki genişlik, gişe verilerinde de kendini gösteriyor.

Şu an vizyonda olan filmlere baktığımızda çok ilginç bir manzara ile karşılaşıyoruz.

Önce, listenin zirvesindeki filmle başlayalım...

11.4.13

Boş Çerçeve'den 'Boş Yazı'ya!


Sanat bir anlatım tekniğidir. Araçtır yani...

Kadim bir arayışın farklı kalplere ve zihinleregöre işlenişi, farklılıklarla büyüyen bir birikimin süslenişidir, sanat.

Sanatı diğer anlatım tekniklerinden ayıran şey, soyut yanıdır.

Göreceli olmasıdır.

Anlatım tekniği kadar anlaşılanların da değişiklik arz edebilmesidir, sanatı farklı kılan.

Yani her sanatkarın eseri ortaya koyarken tercih ettiği yöntem ve ortaya çıkan şey değişik olabilir. Hatta olmalıdır.

Aynı şekilde o sanat eserinden bir şeyler çıkartacak, yorumda bulunacak olan her muhatap da farklı yorumlar çıkarabilir. Ve hatta her yorumun farklılığı olması gerekir.

Neden?

8.4.13

Emek Sineması'nın yıkılmasına/yukarı taşınmasına neden karşı çıkmalıyız?


Sinema sanatının yaşaması, 'şehir' dediğimiz olgunun yaşamasına bağlı.

Altını, üstünü ve her yanını özellikle çiziyorum; ŞEHİR...

'Kent' denen modern zaman aldatmacası değil, ŞEHİR...

İki kavramı birbirinden ayıran en mühim nokta, insan hayatına etkileri.

1.4.13

'Selam' ne kadar izlendi?


Büyük bir iddia ile vizyona giren ve geniş bir destekçi kitlesi olduğu bilinen Selam filmi, gişedeki ilk 3 gününde umduğunu bulamadı...

27.3.13

dua...



Eyy sessizliğin en büyük sesi olan Allah’ım
Eyy zamanın durduğu nadide bilinç ânı Allah’ım
Eyy varlığın yokluğuna delil Allah’ım
Eyy sonsuzluğu adında öldüren Allah’ım
Eyy hiçliğimize acıyarak ölüm bahşeden Allah’ım

savaşı annelere devrediyoruz



Bundan böyle her silahı anneler üretecek
İstediği örnekte;
Bi' düz, bi' ters...

Sınırı aşanlarla devriliyor, zaman…



‘Bir taş at’anlarla değişiyor dünya…

‘Sınırı aş’anlarla devriliyor, zaman…

Zamana sahip olmak için, zaman algısı olarak zihnine ‘yerleştirilen’ ucubeye karşı başkaldırmalısın…

Seni yaşlandıran değil, inkılâba karşı sabrı öldüren yolun adından başka bir şey değil, zaman.

hayatı anlamsız kılan anladıklarındır




düşenleri toplamak için varım
bir ses düşer, ünlüdür
ya da çığ düşer, kanlıdır
veya şimşektir düşen, ışıldar
toplamak için ben varım
bir yanım, toplamakta
diğer yanım kayıp
hayat işte böyle, yarım

özgürlük diyorduk, Sevgili M...




özgürlük diyorduk, Sevgili M...

26.3.13

Yeni vizyona girenler ve gişede önde olanlar


Geçtiğimiz cuma günü vizyona giren filmler arasında iddialı yapımlar olduğu gibi, sadece gösterilmiş olsun diye beyaz perdeye çıkanları da mevcut.

Sabit Kanca; Recep İvedik'in torunu :-€

Sinema tarihimizin tartışılmaz fenomeni haline gelen (beğenelim, beğenmeyelim) Recep İvedik'ten sonra, benzer yol haritası ve benzer mahiyetle yeni bir film vizyona çıktı; Sabit Kanca...

24.3.13

barışı düşündüm / savaştan güç aldım



anne,
barış diye bir şeyden bahsediyorlar
hiç görmedim, tadını da bilmiyorum.
hani böyle;
tebessüm ederken gözlerinin sızlaması,
yanındayken birinin, birini arzulaması
dolması gözlerinin, bir çocuğun yanağını öperken
güneşin, her daim ikindi tadında
rüzgarın, sadık bir okşayıcı olduğu
elin, el ile ısındığı
el ele sıcaklığın büyüdüğü
büyüyen her şeyin yeniden doğduğu
ölümün, ölüme hizmetkar olduğu
insanın, insana insan gibi davrandığı
bir 'hal' diyorlar...

baba,
bütün barışları babalar öldürüyormuş
inanmadım
yakıştıramadım
bilemedim de.
ama sonra bir şey hatırladım
bir an
gözlerinden öpüyordun, tanımadığın bir çocuğu
bir hal'di, bu
barışa emsal.

sonra dünyayı düşündüm
üşüdüm
şaşırdım
ve ılık bir rüzgar dokundu yanağıma
turuncu ışığı açtı, gözlerimi
ölümü düşündüm
ölümden güç aldım
barışı düşündüm
savaştan güç aldım
kalmayı düşündüm
hayattan göç aldım
düşünmeyi düşündüm
düşünceden öç aldım
sözü düşündüm
sesten söz aldım
geç kalan bütün pişmanlıklar adına
erken düşen kalelerin yanına
bir tohum bıraktım.
ılık rüzgar
ikindi güneşi
bir anne ve bir baba şefkati ile
büyüsün diye.

23.3.13

İzleyici, Çanakkale filmlerini beğenmedi


Sinema gündeminin genelde ardında kalan 'gişe verileri', her daim gözetimim altında.

Zira sadece kıyaslama ve rekor hususunda değil, genel manada nabız tutma bakımından da gişe verileri mühim.

Geçtiğimiz cuma günü vizyona iddialı filmler girdi.

İlk 3 günlük rakamları umut vaat etmeyen 'Çanakkale: Yolun Sonu', 1 haftalık verilerine bakınca da hayal kırıklığı oluşturdu.



Film, 7 gün sonunda 263 bin 217 bilet satış rakamına ulaşabildi. Bütçesi çok yüksek olan filmin gişesi en fazla 1 milyon olacak gibi.

1 milyonu biraz geçebilse de, yapımcısını memnun edecek seviyede olmayacağı kesin.

Bu manzaradaki en etkili durum elbette son birkaç ay içinde 3. Çanakkale filmi olması.



Zira ilk olarak Sinan Çetin'in "Çanakkale Çocukları" filmi vizyona girdi. Film, sadece 200 bin kişi tarafından izlendi. Çetin'in filmi savaş karşıtı söylemi ve meseleye hem mahiyet hem de üslup açısından farklı bakması sebebiyle ilgi görmedi.



Sonrasında ise vizyona giren "Çanakkale 1915" ise gişe izleyicisini daha çok çekecek ve 'kafa yormadan' izlenecek filmdi. Resmi tarihin tezlerine sarılı olsa da bugüne kadar görmediğimiz şekilde 'namaz' ve "Kur'an-ı Kerim" belirtisi gördüğümüz film, bütün avantajlarına rağmen 1 milyon sınırına ulaşamadı. 18. haftasında hala vizyonda olan film bugüne kadar 904 bin 682 kişi tarafından izlendi.

3 Çanakkale filminin toplamda gişesi ise 2.5 milyonu bulmayacak. Sadece Fetih 1453'ün 6.5 milyon izlendiğini vurgulayalım...



'Fetih 1453'ün açtığı yolda ticari endişelerle filme alınan 'epik' filmler, bu sene tam manasıyla hayal kırıklığına uğradı. Çanakkale filmleri bunların en bariz örneği.



Yanı sıra 'Karaoğlan' da ciddi bir misal. 10 milyon TL'den fazla bütçesi olan film, sadece 121 bin 420 bilet satış rakamlarına ulaşabildi.

Kuvvetle muhtemel 'Çanakkale: Yolun Sonu' da yapımcısını memnun etmeyecek.


Veriler: Box Office

21.3.13

Jîn ne kadar izlendi?


Reha Erdem'in son filmi 'Jîn', geçtiğimiz cuma günü vizyona girdi.

Dağdan inmeye çalışan PKK'lı bir Kürt kızının 'inemeyiş' öyküsünü anlatan Jîn, beklendiği gibi çok az izleniyor.

Jîn'in ilk 3 günlük gişesi bin 363...



Esasında bilet satış rakamının bu seviyede olması normal. Zira film 10 salonda oynuyor.

"Böyle bir film neden sadece 10 salonda oynar" sorusunun cevabı da net elbette.

Öncelikle Reha Erdem'in çok fazla salonda girip, çok izlenmek gibi bir derdi yok.

Ayrıca salonlar şu anda 'gişe işi' dediğimiz filmlerle tamamen kapanmış durumda. Sadece 3 film binden fazla salonu kapatmış durumda. Haliyle de sinemamızın kadim derdi olan 'gösterim yeri bulamama', beklendiği gibi nüksediyor.

Jîn tarzı filmler izlendiğinin çok ötesinde etkili olduğu için bu gişe rakamlarının somut olarak ehemmiyeti çok da fazla sayılmaz.

Temennim o ki; bir gün, dağıtım ve gösterim meselesi aşılmış bir memlekete uyanalım.

Hayırlısı (:

20.3.13

Kürt Sineması nedir?


Kürt Sineması'nın ne olup olmadığı son dönemde sinema camiasının derinden yaptığı bir tartışma.

Daha 'Kürt' kavramının dahi son senelerde özgürce ifade edilebildiği bir dönemde sinema alanında bir alan olarak 'Kürt Sineması' ne manaya geliyor?

Bu sorunun cevabını almak için haftalardır hummalı bir çalışma ortaya koyduk, Film Arası olarak.



"Türkiye'de Kürt Sineması" özel sayısını tamamladık ve baskı tamamladı.

Dergi hazır. Birkaç gün içinde piyasada olacak.

"Türkiye'de Kürt Sineması" özel sayısından yola çıkarak Kürt Sineması'nı, "Benim Sinemalarım"da konuştuk.

www.dipnot.tv'de 'hangout' sistemiyle yaptığımız canlı yayın harikaydı.

Özellikle yönetmen Hüseyin Karabey'in katılımı ve ifadeleri çok mühimdi.

Lafı daha fazla uzatmayayım da, izleyin.



18.3.13

Çanakkale: Yolun Sonu, gişenin neresi!


Bu senenin iddialı filmleri bir bir vizyona çıkıyor. Kimisi hayal kırıklığı oluştursa da birçoğu gişede başarılı oluyor.

Son olarak bütçesi ve tekniği ile iddialı olan "Çanakkale: Yolun Sonu" filmi gişede ilk belirtiyi gösterdi.
Film, ilk üç günde 131 bin 920 kişi tarafından izlendi.



Açıkçası film için çok başarılı bir başlangıç yaptı diyemeyiz. Filmin bütçesinin 36 milyon TL olduğunu düşününce, gişede beklediğini bulamayacağını söyleyebiliriz.

Açılış rakamları bu olan film, toplamda en fazla 1 buçuk milyon bilet satışına ulaşabilir. Zira filmin akranlarından olan "Çanakkale 1915"in ilk 3 gün verisi 100 bin civarıydı. Film de toplamda ancak 900 bin gişeye ulaşabildi.

Mevsimsel şartlar ve benzeri durumları artı olarak yorumlasak dahi, 'Çanakkale: Yolun Sonu'nun, yapımcılarının beklentisini karşılamayacağını şimdiden söyleyebiliriz.

Bu arada gişe verilerine bakınca dikkat çeken diğer noktaları da belirtelim...



Yine geçtiğimiz gün vizyona giren "Aşk Kırmızı" filmi reklamını iyi yapmış gibi. Zira Osman Sınav'ın alelacele çektiği film, 3 günde 60 bin kişi tarafından izlenmiş.

Bu verilere ulaşmasında filmdeki çıplaklık/erotizm unsurunun ne kadar olduğunu yorumunu size bırakıyorum.



Gişe listesinin zirvesindeyse Yılmaz Erdoğan'ın son filmi 'Kelebeğin Rüyası' var. Film, 24 günün sonunda 1 milyon 692 bin 999 bilet satış rakamına ulaştı. Filmin toplam gişesinin 2 milyona yaklaşacağı görülüyor.



14.3.13

Sinema nedir - 2


Günlük koşuşturmanın içinde durup kendine bakacak zamanı dahi bulamayan modern zaman insanının, ‘faaliyet’ kapsamına girmeyi bir şekilde ‘başaran’ sinema, açtığı bu gedikten ‘gelişim/dönüşüm’ namına kendi için küçük ancak insanlık için büyük adımlar atabilir.

“Sinema’ya gidiyor musunuz” sorusunun yöneltildiği insanlar “iyi takipçiyim” diyorsa, haftada bir filme gidiyordur, en iyi ihtimal. Perdede izlediği filmlerse ‘gişe işi’ çerçevesinde, sadece ‘oyalayıcı’, ‘eğlendirici’ ve daha vahimi ‘geçici’dir.

Bense daha ‘büyük bir bakış’tan bahsediyorum.

Sanat ile ilgilenmeyen/uğraşmayan insanın, kendini insanlığına bağlayan irtibat noktalarından biri noksandır. Ve bu eksiklik öylesine etkilidir ki, bütün bir dünya görüşünü, hayata bakışın ve en mühimi de kendine/insana yaklaşımını hepten ‘hiç’ edebilir.

Büyük laflar etmek, dünyanın en küçük işidir. Büyük laf etme derdinde olanlar, en küçük uğraş ile hayatını heba ediyor demektir. Büyük işler peşinde koşan, küçük olarak gördüklerinin ‘eksikliği’ ile ‘büyük kırıklıklar’ın altında kalmaya mahkumdur.

İşte bu sebepten ki, sözlerimi ‘küçük’, izahımı ‘küçük’, yolumu ‘küçük’ tutmaya çabalıyorum.

Ve işte tam da bu yüzdendir ki “sanat, bir yöntem olarak, küçük dokunuşların büyük resimleri ortaya koyduğu eylem alanı”dır…

‘Sanat sineması’ dediğimiz alanda icra edilen filmleri bir de bu açıdan düşünün. Neden bu kadar sade, neden ‘basit’ gibi görünen, neden sakin, neden dingin ve neden ‘az söz’ barındıran şekle sahip olduklarını bir de bu bakımdan yorumlayın.

Şeklen böyle olmakla beraber mevzubahis filmler, nitelik açısından -elbette- büyük etkiye sahiptir. Kitleyi değil, insanı hedef alır.

‘Çoğunluk’ değil, ‘kişisel varlık’tır hedef olan.

‘Zaman’ın çok küçük bir kısmını kullanmasına rağmen, sanat filmi, ‘zaman’ın en geniş anlarına hitap eder.

‘Uzun plan’, ‘duran kamera’, ‘susan insan’ olarak değerlendirilen şekli görünüm, sanat sineması bağlamında ‘büyük lafların yatağı’dır.

Çünkü sanat, sadece ve sadece insanı hedef alır… Kitleler, sanat için ‘daha çok insan’dan başka bir şey değildir. Ve topluluk, sanat için, yine sadece insandır.

Ve sinema; bir ruh halinin, hâl üzere durumundan ruh üzere konumuna değin gelişiminin aracıve amacıdır...

Sinema; bizi bize, hepimizi hiçbirimize ve bireyi yalnızlığına hapseden modern zaman algısının karşısında direnebilmenin yöntemi olmasının ötesinde, şartıdır...

Sinema; arayış içinde olması gereken insanoğlunun, mevcudiyetini bilemeden mevcut durumunu kabullenmesi gerçeğinin değişmesi gerekliliğini anlamanın sonrasında, gerçeğin üst tabakası hakikatin 'hissedilmesi' hususunda duygusal yardımcıdır...

Sinema; bireysel etkisinin dozajına yönelik yorumların kofluğuna hapsedilemeyecek oranda hissi ve toplumsal yönelmenin sürdürülebilmesi bakımından nicelik ve niteliksel öneme haiz kurtuluş yoludur...

Sinema; düşünmedir…

Sinema, düşüncedir; ki sinema bir ‘zihni eylem alanı’dır…

(15.7.12 - Haber7.com)

Sinema nedir?


Emeklilik...

Nefret ettiğim kelimelerden biridir. Dünyaya sadece yapmakta olduğu 'iş'i yapmak için gelmiş ve işi bittiğinde emeklilik denen bir ayrışmaya tabi olmuş, sonrasında ise 'hayatını yaşamış' kişilerin memur algısını bana hatırlatan bu kavramdan kurtulabilmenin bir yolu; hatta belki de tek yoludur sanat.

Ve elbette sinema.

Nedir ki bu sinema; bütün bir hayatı anlamlandırabiliyor? Hayat meşgalesine düşmüş olan bireyin kendini unutmasının kanıtı olan 'emeklilik' olgusunu öldürebilecek nasıl bir mahiyet vardır sinemada?

Sinema bir varoluş sorgulamasıdır. Neden dünyaya geldiğimizi, var iken nasıl kendimizi var edeceğimizi aramamızı sağlayan; başlı başına bir araç ama son kertede hakikate giden yolu arşınlatan bir istikamet belki de.

Sinemaya bu şekilde metafizik ve felsefi pencereden baktığınız takdirde size meseleyi en iyi ifade edebilecek eserleri Andrey Tarkovsky vermiştir. Rusların sadece sinemaya değil sanata en mühim hediyelerinden biri olan Tarkovsky, "İnsan varolduğu sürece yaratma eğilimi de var olacaktır" diyor. 'Yaratma' kavramı konusunda hassasiyetinize hitap edercesine tefsirinin devamını getiren Tarkovsky, "İnsan kendini insan olarak hissettiği sürece bir şeyler yaratmaya girişecektir. İşte onu Yaratıcı'sına bağlayan şey burada" sözleriyle, Yaratıcı'nın yeryüzündeki halifesinin kerametine dikkat çekiyor. Tarkovsky sinemasında 'sanatın bir yakarış olduğu' tezini hissedersiniz. Zira 'insan sanat aracılığı ile umudunu dile getirir'.
Tarkovsky'ye göre, "Bu umudu dile getirmeyen, manevi temeli olmayan hiçbir şeyin sanatla ilgisi yoktur, bunlar ancak parlak birer entellektüel analiz olabilirler. Sanat bir yakarma, bir dua biçimidir ve insan yalnızca duasıyla yaşar."

Doğayı taklit eden resim sanatının sonrasında ânı donduran/kaydeden veya bir kareye hapseden fotoğrafın doğuşunu sinema takip eder. Mevzubahis sanatları taklitçi olmaktan çıkarır, sinema. Zamanın herhangi bir noktasını hapsetmek değil, izleyiciyi zamanın içine alarak bir sanat eserini toplumsallaştırır, sinema.

Gelmiş geçmiş en önemli sinema kuramcılarından olan Fransız Andre Bazin "Sinema, gerçeğin sanatı olarak bütünlük taşır" der. Modern seküler algının 'gerçek' diye somutlaştırmaya çalıştığı şey, aslında hiçbir zaman metafizik düzleminden çıkarılamayacak olan ve insanın, bu soyut alana dahli ile anlaşılabilecek olan 'hakikat' kavramından başkası değil aslında. Bir farkla ki; çağdaş arayış, bireyin, kendisini tanrılaştırmasına malzeme kovalar. Kadim algı ise; Yaratıcı'nın, kendi ruhundan üflediği yetilerle hissedilmesinin anahtarının arayışıdır.

Türkiye sinemasının son dönemdeki en önemli isimlerinden olan ve bence Türkiye sinema tarihinin en kalıcı ismi olmaya aday olan Semih Kaplanoğlu da 'manevi gerçekçilik' kuramından bahsederken bu noktalara dikkat çeker. "Bu dünyada bir 'var olma' meselesi var" diyen Kaplanoğlu, psikoloji, felsefe gibi 'bir sürü şey'in bununla ilgili olduğunu söyledikten sonra bir de "yâr olma" meselesinden bahseder. "Sevgili olmak... Tanrı'yla sevgili olmak... İşte yâr olduğu zaman insan belki de tam bir varoluş yaşayabilir" diyen Kaplanoğlu, kendi filmlerine yönelik eleştirilere de cevap niteliğinde olan şu sözleri sarf ediyor:
"Onu yapabilmek ve o ânı genişletebilmek. Filmi seyretmeye başladığınız andan itibaren onun içine girebilmek ve o ânın içinde kalmak. Bütün derdim o. Ama bunu da çok fazla müzik kullanmadan, diyalog kullanmadan yapmak. Bir hâl yaratmak. Gerçeğin içindeki maneviyat, maneviyatın içindeki gerçek..."

İtalyan sinemasıınn en ünlü ismi olan Federico Fellini de, 'sinema, hayatı anlatmanın kutsal bir biçimidir' der.

İran Yeni Dalga sinemasının öncülerinden Abbas Kiyarüstemi ise hayal olgusundan kapıyı aralar ve hayalin, insana bahşedilmiş en farklı ve olağanüstü hediye olduğunu söyler. "Hayaller sayesinde, ardınızda iz bırakmadan aşılmaz duvarların ötesine geçebilir ve geri dönersiniz. Asıl soru şu: Bir kere çıktığınızda neden geri dönesiniz ki?"

Sorular...

Kiyarüstemi'nin de altını çizdiği gibi sanat, sorularla başlayan bir yol; cevap aranan bir istikamet ve belki de kesinlikle cevabını sanatçının kendisinin bulamayacağı, bir birikimin sonucu olarak tarih ile bitecek olan belirtişte nokta nazarında kalacak uğraşın bireysel çabası, toplumsal etkisinin adıdır.
İnançları, kültürleri ve elbette yaşayışları farklı olan bu saydığım yönetmenlerin birleştikleri tek nokta sinemanın mahiyetidir.

Sorular, sorun etmek için değil, cevap aramak içindir.

Tüketmeye alışmış zamane insanının algısına sığdıramayacağı bir fedakarlık örneği olarak sinema; sonucunu somutluğun ötesine bırakan bir arayışın adıdır.

(5.9.10 - Milli Gazete)

13.3.13

Jîn ve Reha Erdem sineması...


'Benim Sinemalarım' güzel gidiyor...

Film Arası Dergisi ve www.dipnot.tv işbirliği ile 'hangout' sistemiyle yayınlanan programda bu akşam Reha Erdem sinemasının ve son filmi 'Jîn'i konuştuk...



Güzel tespitler ve yorumlar oldu...

!f'te izlediğim filmle ilgili genel yorumlarımı ifade ettim.

İzleyin derim.

Renkli oldu. Hem sinema konuştuk, hem de eğlendik...




11.3.13

Gelmeyen Bahar'a gişede bahar gelmeyecek gibi


Bu senenin iddialı yapımlarından ikisi geçtiğimiz cuma vizyona girdi.

Birincisi, uzun zamandır üzerinde çalıştığı projesiyle Emrah Erdoğan'ın 'Gelmeyen Bahar' filmiydi.

Bu güne kadar 'Küçük Emrah' olarak bildiğimiz Emrah Erdoğan, popüler oyuncu kullanmadan vizyona çıkardığı ve kendisinin yazıp yönettiği filminde izleyicinin ilgisini çekememiş gibi görünüyor.

'Gelmeyen Bahar' ilk 3 günde 8 bin 111 kişi tarafından izlenmiş.

'Küçük Emrah', ilk yönetmenlik denemesinde
gişede umduğunu bulamayacak gibi

Bu verinin ne ifade ettiğini anlamak için 'Kelebeğin Rüyası'na bakalım. Yılmaz Erdoğan'ın son filmi, vizyondaki üçüncü haftasının ilk 3 gününde 170 bin 803 gişe yaptı.

Yani, iki Erdoğan'ın filmlerinin oranı 1'e 20'den fazla.

Açıkçası Gelmeyen Bahar'dan bu kadar kötü bir başlangıç beklemiyordum. Film birçok bakımdan eksik. Lakin belli bir kitlesi var diye düşünüyordum.

Şu halde ya film kitleyi, ikna edemedi veya ulaşamadı.

Geçtiğimiz hafta vizyona giren diğer iddia yapım da 'Eve Dönüş: Sarıkamış 1915' idi. Film, vizyondaki ilk 3 gününde 13 bin 555 bilet satış rakamına ulaşabildi.



200 milyon dolar bütçeli Hollywood yapımı 'Muhteşem Kudretli Oz'un ilk hafta sonu açılış rakamları ise 48 bin 950 oldu.



Pazarlama bütçesi dahil edilince 300 milyon dolarlık miktara ulaşan film, dünya çapında ilk birkaç günlük gösterim sonrası 150 milyon dolarlık hasılata ulaştı. Türkiye'deki 3 günlük hasılat ise 619 bin TL'ye yakın.

9.3.13

5 yerli film 10 milyon izlendi


2013'e hızlı bir giriş yapan sinemamız, senenin belki de en bereketli dönemini yaşıyor.

Senenin ilk 9 haftasında toplam bilet satışı 14 milyon 399 bin 412 oldu.

Bu süre zarfında toplam 39 yeni film gösterime girdi. Eski filmlerle beraber gösterimde olan film sayısı ise 161...

Geçtiğimiz hafta vizyonda olan film sayısı ise 58 oldu.

5 yerli film 10 milyon izlendi

Genel manzaraya baktığımızda -daha şimdiden- 5 yerli filmin 1 milyon barajını geçtiğini görüyoruz. Bunlardan ilk ikisinin toplam gişesi 6.5 milyondan fazla. Çok izlenen ilk 5 yerli filmin toplam gişesi ise 10 milyon civarı.

Cem Yılmaz, Şahan Gökbakar'a karşı!

Box Office verilerine göre bu senenin en çok izlenen filmi 3 milyon 736 bin 255 kişi tarafından izlenen Cem Yılmaz'ın sahne gösterisi 'CM101MMXI Fundamentals' oldu. Filmin gösterimdeki 10. haftası...

Ve senenin en çok izlenen ikinci filmi, 'Recep İvedik' serisinin 'yaratıcısı' Şahan Gökbakar'ın yeni filmi 'Celal ile Ceren'. 7 haftadır vizyonda olan film 2 milyon 842 bin 747 kişi tarafından izlendi.

Komedi yapmadan çok izlenen film

Yılmaz Erdoğan'ın son filmi 'Kelebeğin Rüyası' da bu seneye damgasını daha şimdiden vuran filmlerden. Konusu, oyuncu kadrosu ve sinematografik başarısı ile adından söz ettiren Erdoğan'ın filmi, 2 haftada 1. milyon 285 bin 274 bilet satış rakamına ulaştı.

Yerli ve komedi film ağırlığı

Son senelerde olduğu gibi bu sene de vizyonda yerli film ve komedi ağırlığı dikkat çekiyor.

Sermiyan Midyat'ın ikinci yönetmenlik denemesi olan 'Hükümet Kadın', Demet Akbağ'ın başrol oyunculuğu ile beğeni topladı. Film, 5 haftada 1 milyon 262 bin 291 kişi tarafından izlendi.

"Romantik Komedi 2: Bekarlığa Veda", adından da anlaşılacağı üzere romantik komedi tarzında. 14 Şubat'a özel hazırlanan film, 3 haftada 1 milyon 182 bin 434 bilet satış rakamına ulaştı.

Çok sayıda iddialı yapımın vizyona gireceğini düşününce, bu seneki bilet satış rakamlarının geçen senenin üstünde olacağını tahmin etmek zor değil. 

6.3.13

'Ağlatma garantili filmler' varmış :-€


'Benim Sinemalarım'da Emrah Erdoğan (Küçük Emrah)'ın yazıp-yönettiği ilk film olan 'Gelmeyen Bahar'dan yola çıkarak 'ağlatma garantili filmler'i konuştuk.



İfade, sosyal medyaya aitmiş.

Mahsun Kırmızıgül ve Özcan Deniz tarzı filmlerin izleyicileri, "Yanına mutlaka mendil al, kesin ağlayacaksın" ifadeleriyle filmi tavsiye edermiş.

Açıkçası bunları bilmiyordum.

Fekat bu filmlerin hemen hemen bu maksat için yapıldığı hissini almıyor da değilim.

Neyse efendim.

S/öze fazla yüklenmeyelim.

Bakalım, Benim Sinemalarım'da neler konuşmuşuz...



4.3.13

Gişeye bakalım mı!


Bugün pazartesi...

Hafta sonu gişe verilerinin açıklanma günü.

Gündemde olan çok film var.

Hemen bakalım genel tabloya.


Yılmaz Erdoğan'ın yazıp yönettiği, Kıvanç Tatlıtuğ'un popülaritesi sayesinde genç kızların akınına uğrayan 'Kelebeğin Rüyası', 10 günlük gişe serüveninde toplam 1 milyon 95 bin 755 kişi tarafından izlendi.

Beklediğimiz üzere 2 milyon sınırını aşacak, film.

Cuma günü vizyona giren yapımlar arasında gişe verileri en çok merak edilen elbette 3 Oscar ödüllü 'Sefiller' filmi. 52 salonda gösterilen film, 3 günde 24 bin 238 bilet satışına ulaştı.

"Hititya: Madalyonun Sırrı", yapılamamış yapmacıklığıyla 'gibi yapan' tarzıyla 3 günde ancak 23 bin 390 kişi tarafından izlendi. 135 salonda gösterilen filmin gişede pek bir şey vaat edemeyeceği kesin.

Vizyona olan filmler arasında dikkat çekenlerden biri de 'Hükümet Kadın'. Sermiyan Midyat'ın ikinci yönetmenlik denemesi olan filmi 5. haftasında 1 milyon 225 bin 829 bilet satışına ulaştı.

'Romantik Komedi-2' de 3. haftasında 1 milyon 99 bin 995'lik gişe rakamına ulaştı.

Oscar'da ve birçok festivalde ödülleri silip süpüren 'propagandist ABD milliyetçisi' film 'Argo', 10. haftasında toplam 70 bin 166 bilet satış rakamı elde edebildi.

Cem Yılmaz'ın sahne gösterilerinden beyaz perdeye çıkarılan 'CM101MMXI Fundamentals' ise 9. haftasında hala gösterimde ve toplamda 3 milyon 829 bin 837 kişilik gişe rakamına sahip oldu. Film hala gösterimde olsa da 4 milyon barajını geçemeyecek gibi.

Ve -daha şimdiden- 2013'ün en çok izlenen filmlerinin başlıcalarından olacağı kesin olan 'Celal ile Ceren'...

Film, 7. haftasının ilk 3 gününde 9 bin 227 kişi tarafından izlendi. Toplam gişe ise 2 milyon 831 bin 350 bilet satışına ulaştı.

veriler: box office

180 milyon dolara yapıldı, 1 milyar dolar hasılat yaptı


Hollywood filmlerinin bütçelerinin dudak uçuklatan seviyede olması, elbette ticari bir manzaranın sonucu.

"Bir filme 180 milyon dolar neden yatırılır" sorusunun cevabını almak için en son örneğe bakalım.


Peter Jackston’ın “The Hobbit: Beklenmeyen Yolculuk” filmi dünya çapında tam 1 milyar dolar gişe hasılatına ulaştı.



Yüzüklerin Efendisi serisi sonrası beklenen Hobbit de bir seri olacak.

Türkiye'de geçtiğimiz Aralık ayında vizyona giren ve 1 milyon 60 bin bilet satışına ulaşan The Hobbit, sadece ülkemizde 10 milyon TL (7 milyon dolar) civarı gişe elde etti.

Dünya çapında vizyona giren filmin sadece ABD hasılatı ise 300 milyon dolar civarıydı. Yani film, 180 milyon dolarlık bütçesinin iki katına yakınını sadece ABD'den elde etti.

Bir Hollywood yapımının ABD dışında 700 milyon dolar hasılat elde etmesi de dikkat çekilecek bir nokta.

Bu arada hatırlatalım; tüm zamanların en çok hasılat elde eden filmi 2,78 milyar dolar ile Avatar.



Sadece Türkiye'de değil, Hollywood ve Bollywood dışındaki hemen bütün ülke sinema sektörünün temel sorun bu.

Ciddi bir "yumurta mı tavuktan, tavuk mu yumurtadan" paradigması var; çok para harcayınca mı gelir filmler ilgi görecek, filmler ilgi gördükçe mi sektör büyüyecek ve para kazanılıp harcanacak...

Bu meseleyi çözmek çok zor. Ancak Hollywod'un doğuş ve gelişimine bakacak olursak, devletin parmağı olmadan (en azından ilk adım olarak) o denli büyüme pek mümkün değil.


Acının tarifi, insanın tarihidir, Hâlis'im...


...Hâlis Hârikalar Diyârı'nda


Soru işaretinin çengeline takılıp hayatı ıskalayanlardandı, Hâlis...

Böyle bir hissiyat, yetersizliğin sancısını yeterince yerleştiriyordu, kalbe.

Kalbe yerleşenlere selam olsun. 

Ne güzel makamdır, o...

Ahh! Hâlis, düşünerek ölecek, kuvvetle muhtemel...

Makamı güzel yapan, makama güzellik katandı. Hiçbir makam yok ki, sadece var olduğu için özel olsun...

Kalbi güzel yapan da, kalbe güzellik katandı. Hiçbir kalp yok ki, sadece kalp olduğu için özel olsun...

Kalbi güzel yaratanın çizdiği resim, kalbi güzelleştirenlerin güzelliğiyle güzelleşiyordu.

Kalbi güzelleştirenlere selam olsun. 

Hâlis'im, canını acıtanın canın olması, canında olan cana işaret eder.

Ne mutlu sana ki, canını yakacak canânın var...

Hayat bu kadar basit olabilir mi, Hâlis'im?

Hayat ne kadar sabit olabilir?

Ayaklarını sabit kılacağın nokta, ne kadar hayat olabilir, Hâlis'im?

Yer, ayağı taşımanın ağırlığından mı silkeler kendini?

İnsan, her silkelendiğinde neden yere çekildiğini hisseder? Neden toprağa iner dizler? Neden avuç içleri toprağı öper?

Acısı, insanı toprağa yakınlaştırır mı, Hâlis'im?

Acının tarifi, insanın tarihidir, Hâlis'im... 

Şimdi sen acına tutunacaksın ki, insan da insana tutunabilsin...

Acını sev, Hâlis'im... Acını bil... Sevmeyi bil... Bilmeyi sev...

İnsan, acısına tutunmazsa uçuruma sürüklenir.

Bir el olmalı acı. Acının eli olmalı biri. Kalbe dokunanın acısı öyle bir el olmalı ki, toprağa dokunan ellere ten olmalı.

Toprak, acıya el olmalı.

Hâlis'im, acını sev...

O seni seviyor...


duası hayat olan...


bir yumruk yer etmemeli
yurtsuzluktur hakkı
memleketi gönül olan yumruğun
huysuzluktur iştiyakı

insan ne çok düşüyor, düşmeye
düşmeye düşkünlüğün düşüklüğü
insanoğlunu insan eden beşer alameti

halbuki el açsa doğaya
duası hayat olacak
doya doya

kızgın bir demirin sakinleşmesi zamana
sürgün bir kalbin kavuşması zamana
yılgın bir zihnin dirilmesi zamana
zaman ise insana mahkum

o ne güzel zindan ki
ışığı mahkumdan alır

o ne renkli karanlık ki
renk renge renk katar

ve sonra
hep sonra
nihayetinde varılan nokta
ne güzel işaret ki
bir yumruk yetmez kalbe
huysuzluk, ruhsuzluk değil çünkü

3.3.13

Müslüm Gürses, halkların acısına dokundu...


Bu memleket on yıllar boyunca garip ve kalın kırmızı çizgilerin insanların üzerinden geçmesi ile idare edildi.

Tam da halkın üzerinden, tam da zihninden, tam da kalbinden...

O incecik kırmızı çizgiler, hayat alanını daraltan ve -dahası- aşağılık kompleksi oluşturma namına silah olan kalın sosyolojik araçlardı.

Müslüm Gürses ve temsil ettiği müzik akımı olan Arabesk tam da bunun merkezinde yer alarak 'kullanıldı'.

Arabesk, birkaç sene öncesine kadar aşağılanan, hakir görülen, değersiz olarak nitelenen, müzik olduğu kabul edilmeyen bir 'gürültü' idi.

Belki Müslüm Gürses sevenlerin 'jilet kullanması' ve bununla özdeşleşmesi de bu sebeptendi.

__Usta__


Hiçbir çıkış alanı bırakmayan sisteme isyanın bir yöntemi olarak 'kendine zarar vermek'!

O insanlar kendilerine zarar vermedikleri takdirde, başkalarına zarar verecekler.

Elbette o durumu olumlamıyorum. Fakat durumu doğru okuyabilmek için tespitleri doğru yapmak lazım.

Evet, estetik beğeni bakımından bazı müzik dalları kadar çekici olmayabilir. Ancak toptan itham eden ve elitist bakışla 'ilkel' olarak niteleyen bakışın sanat algısı, hiçbir şekilde yol gösterici olamaz.


__Meselem__


Arabesk, halkların acısına dokundu. 

Oysa hiçbir 'üstün sanat dalı' kalbin tepkisine sirayet edemedi.

Müslüm Gürses, Ferdi Tayfur ve Orhan Gencebay, arabesk yaparak insanların hem kalbine, hem neşesine, hem de acısına dokundu. 


__Ah Oğlum__

Bu memlekette "arabesk dinlemek vatana ihanettir" diyenleri duyduk biz ve hiçbir zaman pabuç bırakmadık Müslüm Baba.

Sen rahat uyu...

Mekanın cennet olsun...

Seni, seninle uğurluyoruz...


__Hangimiz Sevmedik__


1.3.13

Hangi film, ne kadar izlendi?


Sinema için bu günler en 'bereketli' dönemdir.

Havalar kötü, günler kısa, insanlar arayışta.

Eğlence için başvurulan ilk seçeneklerden biri sinema olur. Haliyle de gişe verilerine bu yansır...

22-28 Şubat verilerine bakınca da durum böyle görünüyor.

Haftanın en çok ses getiren filmi, Yılmaz Erdoğan'ın yazıp yönettiği 'Kelebeğin Rüyası' oldu.



Film, ilk haftasında 807 bin 881 kişi tarafından izlendi.

Şiiri ve şairleri, bundan mütevellit de aşk hikayesini konu alan bir filmin bu kadar izlenmesi hakikaten mühim.

578 salonda gösterilen film, Yılmaz Erdoğan'ın en çok izlenen işlerinden biri olacak.

Gişe verilerinde elbette Kıvanç Tatlıtuğ'un da etkisi var. Genç kızların filmi merakla beklediğini 'duymuştum'.

Lakin bütün bunların ışığında okuma yaparken, filmi büsbütün bir 'gişe' eseri olarak addetmek haksızlık olur.

Şahsen hiç öyle görmedim ve sinemasal olarak da çok ötesinde bir yapım.

(Filmin okunduğu yazı için tıklayın)

Gişede dikkat çeken diğer filmlere de özetle bakalım...


14 Şubat siparişi filmlerden 'Romantik Komedi-2', ikinci haftası sonunda 977 bin 838 bilet satışına ulaştı.

'Hükümet Kadın' ise 4. haftasında toplam 1 milyon 176 bin 89 kişi tarafından izlendi.

Oscar'lık filmler Türkiye'de rağbet görmüyor. 

Tarantino'nun 'Zincirsiz'i 4 haftada 128 bin 18 bilet satışına ulaşırken, Spielberg'ün 'Lincoln'ü ise 3 haftada 43 bin 193 kişi tarafından izlendi.

Ang Lee'nin görsel yönüyle öne çıkan filmi "Pi'nin Yaşamı" 9. haftasında 419 bin 282 bilet satışıyla en çok izlenen yabancı filmler arasına girdi.

Kathryn Bigelow'un 'Zero Dark Thirty'yi de 3 haftada 20 bin 268 kişi izledi.


Veriler: Box Office

27.2.13

Oscar'ın ödülü, sonra çıkar oyunu!


85. Oscar ödülleri sahiplerini buldu.

Sürpriz yoktu.

Belki tek sürpriz, ABD Başkanı Obama'nın eşi Michelle Obama'nın (first lady), 'en iyi film' ödülünü Beyaz Saray'a yapılan canlı bağlantıda açıklamasıydı.

Peki, ABD milliyetçiliğine hizmet ettiğine şüphe olmayan 'Argo'nun en iyi film ödülünü alırken, bunun, ABD'nin ilk siyahi başkanının siyahi eşi tarafından açıklanmasının bir manası var mıydı?

Planlama ve propaganda hususundaki maharetleri hepimizce malum olan ABD'liler bu defa ne yapmaya çalıştı.

Film Arası Dergisi ile Dipnot.tv'nin 'hangout' sistemiyle yaptığı yayında bu tartışıldı.

Açıkçası, beni hem güldüren hem de düşündüren manzara ile ilgili söyleyecek çok şeyim vardı.

Söyledim de...

Katılımcı arkadaşlar da güzel şeyler söyledi.

İzleyin derim (:


25.2.13

Seyirci bu rüyayı sevdi...


Ülke sinemamızın son dönemdeki en müstesna eserlerinden olan 'Kelebeğin Rüyası', gişede ciddi bir başarı göstereceğe benziyor.



Tahmin ettiğimiz üzere, film, izleyici tarafından büyük ilgi görüyor.

Yılmaz Erdoğan'ın yazıp yönettiği filmin ilk üç günlük gişesi 430 bin 819... Toplam gişenin 2 milyonu aşması işten bile değil.

578 salonda gösterilen film, geçtiğimiz cuma vizyona girmişti.



Özellikle Kıvanç Tatlıtuğ'un 'gişe başarısı'nda etkisi olacağı kesin olmakla beraber, filmin kendisi de kendi reklamını yapıyor.

Filmi izleyen hemen herkeste aynı tepki mevcut; 'mutlaka izleyin'.

Ben de fikrimi daha önce bu sayfada dile getirmiştim.

Sinemamız için büyük bir kazanç olarak gördüğüm Yılmaz Erdoğan'ın, daha uzun seneler hizmet verecek olmasını bilmek bile ayrı bir heyecan veriyor.

Yeri gelmişken şunu da belirteyim ki, Yılmaz Erdoğan'ın Hollywood'da bir şeyler yapması için çok bekleyeceğimizi sanmıyorum.

Veriler: Box Office


Oscar, CIA, Pentagon ve Beyaz Saray!


Bir Oscar daha geldi, geçti...

www.dipnot.tv'de hangout sistemiyle sabah 7'ye kadar canlı yayında Oscar'ı değerlendirdik.

Dipnot.tv'deki yayın - 1

'Kırmızı halı' kısmı hariç (zira hiç bana göre değil) yayının tamamında Oscar'ı her yönüyle konuştuk.

Dipnot.tv'deki yayın - 2

Adet üzere Oscar öncesi tahminlerimizi de neşretmiştik, bu sayfada. (tıklayın...)

Argo'nun yönetmeni Ben Affleck

En iyi film hariç (işaretler Argo'yu gösterse de Lincoln'ı işaret etmiştim) neredeyse tamamı tuttu.

'Gönlümde yatan aslan'ı ayrı bir yere koyuyorum, elbet. Düşler Diyarı, gönlümün Oscar'larını aldı.

Videolar ve linkten mevzubahis durumu işaret edecek malzemelere ulaşabilirsiniz.

Benim Oscar ödülleriyle ilgili özellikle işaret etmek istediğim bir şeyler var.

Öncelikle, akademi üyeleri tam manasıyla 'denge gözetmiş'. Hollywood sinemasının mühim isimlerinin tamamının gönlünü yapacak şekilde bir dağıtım olmuş. İstisna elbette Argo.

En iyi uyarlama senaryo ödülünü alan Argo'nun senaristinin teşekkür konuşmasında CIA'e özellikle teşekkür etmesi manidardı.

Ortaya çıkan tablo şu ki; 2013 Oscar töreninde 'en iyi senaryo' ödülünü CIA, 'en iyi yönetmen' ödülünü Pentagon ve 'en iyi film' ödülünü de Beyaz Saray aldı...

Son ödülü Beyaz Saray'dan 'first-lady'nin açıklaması yeterli bir emareydi.

Michelle Obama, arkasındaki 'mizansen' ile Oscar'a bağlandı 
ve 'en iyi film' ödülünü açıkladı.

Hep söylerim, Oscar, sadece Oscar değildir.

O sebepten, -maalesef- sinemanın merkezi olarak Hollywood'u ve Oscar ödüllerini takip edip değerlendirsek de, 'onlar ne söylerse o' tavrına bürünmeyelim.



24.2.13

Oscar tahminlerim...

Oscar ödül törenine sadece saatler kaldı.

Neredeyse bütün aday filmleri izledim. Hatta izleyeli çok oldu. Oscar tahmin yazısı işin geç mi kaldım diye düşündüm. Lakin saatler önce bile olsa öngörümü neşretmem gerektiğine kâni oldum.

Öncelikle ifade etmem gerekir ki, Oscar da dahil olmak üzere hiçbir festival ve ödül, bir filmin değerini tek başına işaret edemez. Emare olur.

Ve festivaller de birbirinden farklı özellikler barındırır.

Misal; Oscar'da ödül alan filmlerin dünya festivallerinde ödül aldığına çok rastlanmaz (yabancı film adayları hariç).

Elbette "Oscar'ın habercisi" nitelemesinin hakkını senelerdir veren bazı festivaller bu kategoride değil...

Lafı daha fazla uzatmadan tahminlere geçelim...

En iyi film için gönlümde yatan aslan 'Düşler Diyarı'. Fakat akademi üyelerinden böyle bir karar çıkarsa çok şaşırırım.

Akademi üyelerinin seçimini ise 'Lincoln'dan yana kullanacağını düşünüyorum. 'Argo' ciddi bir rüzgar yakalasa da Oscar'da en iyi film seçileceğini zannetmiyorum. Her iki film de Amerikan milliyetçiliğine oynasa da, sinematografik açıdan ve özellikle de yönetmeni Spielberg avantajıyla 'Lincoln'ın şansı daha yüksek. Tarantino'nun 'Zincirsiz'ine, esasında ırkçılık tartışmalarından kaybettiği kandan önce de çok şans tanınmıyordu.

En iyi yönetmen kategorisinde de 'Argo'ya şans vermiyorum.

Bu kategoride yine 'Düşler Diyarı' gönlümün aslanı. Ancak Ben Zeitlin yalnız değil. 'Anna Karenina'ya müthiş bir sinemasal yorum getiren Joe Wright da favorim. Ama akademi üyelerinin birçoğunun sinemaya benim gibi bakmadığını tahmin ettiğimden, bu kategoride ödüle en yakın duran isimlerin Steven Spielberg (Lincoln) ve Ang Lee (Pi'nin Yaşamı) olduğunu düşünüyorum.

En iyi yabancı film kategorisinin yanı sıra en iyi film ve en iyi yönetmen dallarında da aday gösterilen Haneke'nin Aşk'ı, bu dallardan en az birinden ödül alacaktır. Bu da en iyi yabancı film olacaktır.

2010'da en iyi yönetmen ödülünü 'sürpriz' bir şekilde alarak (Ölümcül Tuzak) Oscar tarihine geçen (bu ödülü alan ilk kadın yönetmen) Kathryn Bigelow, bu sene de aynı tarz filmle aday.

Önceki filminde Irak'taki Amerikan askerlerini konu edinen Bigelow, bu defa ise El Kaide lideri Usame Bin Ladin'in öldürüldüğü operasyonu film yaptı. Oscar'ın bu seneki en güçlü adayları gibi Bigelow da 'Zero Dark Thirty' ile Amerikan milliyetçiliğine oynuyor. Ancak daha 3 sene önce ödül aldığı için akademi üyelerinin yeniden iltifatına mazhar olacağını sanmıyorum.

En iyi erkek oyuncu olarak Danial Day-Lawis (Lincoln) neredeyse rakipsiz. Sefiller'in müzikal uyarlamasındaki performansıyla Hugh Jackman dikkat çekse de şansı çok değil.

En iyi kadın oyuncu için -en iyi filme neden aday gösterildiğini bir türlü anlayamadığım- 'Umut Işığım' filmindeki performansıyla Jennifer Lewrance favorim. Aşk'ta çok iyi bir oyunculuk sergileyen Emmanuelle Riva da ödüle yakın.

En iyi yardımcı erkek oyuncu için ise kesinlikle Cristoph Waltz'ı tek geçiyorum. Tarantino'nun vazgeçemediği isimlerden olan Waltz, en iyi yönetmen aday olamayan Tarantino'nun 'Zincirsiz'inin yıldızıydı.

En iyi yardımcı kadın oyuncu için adayım da 'Sefiller'deki performansıyla Anne Hathaway.

Pi'nin Yaşamı'nın görüntü dalında ödül alması da sürpriz olmaz.

En iyi özgün senaryo için 'Zincirsiz' ve 'Aşk' favorim. Ladin'in öldürülüşünü anlatan 'Zero Dark Thirty' ile yaşanmış bir hikayeden yola çıkan 'Uçuş'un nasıl olup da özgün senaryoya aday olduğunu sorgulamayı size bırakıyorum.

En iyi uyarlama senaryoyu kimin alacağından emin değilim. Zira akademi üyeleri daha önceleri, uyarlama olan senaryoya en iyi özgün senaryo ödülü vermişti. Varsın bu defa da gönüllerince karar versinler.

22.2.13

Sinemanın rüyası, Kelebeğin Rüyası





Şiirin hayata katkısının, hayatın şiiri beslediği noktanın ta kendisi olmasından anlamamız gerekir ki, sinema, şiirin bahanesidir...

'Bahane' ifadesi gündelik hayatta ne denli ucuzlatıldıysa, şiir, sinema ve sanat söz konusu olduğunda kelime ehemmiyetini o oranda artırır. Çünkü sanat, hakikatin işaretini beşere göstermenin, beşer tarafından görmek için vesile olmanın en estetik hali ve sezgi, duygu ve fikir dünyasının gıdasıdır.

Her şey gıda olabilir. Lakin 'su' ne denli somut bir gıda ise beden için, ruh için de sanat öylesine mühimdir...

İşte böyle bakarım beyaz perdeye...

Öylesine duygu dolarım ki bazen, 'sinema olmasa nasıl yaşardım' diye kendime sorarım...

Abartıyor muyum?

Kutsuyor muyum, sinemayı?

Sanata haddinden fazla mı ehemmiyet veriyorum?

Belki evet...

Bu, nereden bakıldığına bağlı...

Hayatın hiçbir aşamasına olmadığı gibi, sanata da kalbimi bir tarafa bırakarak bakamıyorum...

Hal böyle olunca, gönlüme dokunan filmleri yazmakta da zorlanırım. Hakkını verememekten korkarım. Bazen kelimeler öylesine kifayetsiz kalır ki, bir kelimenin noksanlığını bir başka kelime ile kapamak zorunda kalırım. Bir damlanın yokluğunu, bir başka damla ile doldurmak. Lakin öylesine damlalar ki bunlar, her biri birbirinden farklı tatta ve bütünü bir ummanı oluşturuyor.

Ve elbette şiir...

Kelimelerin yükünü en iyi sırtlanan ve kelimelerin sırtında büyüyen bir dev...

Sayfalarla, saatlerle, resimlerle anlatamadığınız öyle çok şeyi sadece ve sadece bir çift satırla anlattığınız olur. Şair için böyle olur. Şiir için böyle...

Yani şiir, hakikatin işaretine işaret eden işaret mısralarıdır...

Şiir ile sinemayı bir arada buluşturmanın birkaç yolu vardır.

Birincisi; şiiri doğrudan filmin konusu edersiniz. Mevzunun bir yerinde veya tam merkezinde şiir olur. Bu durumda, sinemada şiire yer vermiş olursunuz.

İkincisi; film dilini öylesi bir hale getirirsiniz ki, bir şiirin hissiyatını verir ve 'şiirsel film dili' dediğimiz üslup oluşur...

Üçüncüsü; ikisinin ortası bir şey. Filmin konusu şiir veya şairdir. Ağırlıklı nokta budur. Fakat filme öylesine sirayet etmiştir ki şiir, film dilinde de kendini gösterir.

Açıkçası üçüncü maddenin sinemada teorik ve kuramsal olarak bir karşılığı yok. 'Arada' olan bir şeyin neyi karşıladığını ifade etmek de pek kolay değil. Hissi bir durum. Gönlüne dokunan sanat unsurlarından çıkarım yapabileceklerin hissedeceği ve anlatmakta zorlanacağı bir hal...



Yılmaz Erdoğan'ın yeni filmi 'Kelebeğin Rüyası' tam böyle bir yerde duruyor.

İsterseniz önce filmin hikayesine bakalım...

Zonguldak'ta yaşayan, iki genç şair Rüştü Onur ve Muzaffer Tayyip Uslu, yeni yeni modernleşen bu madenci şehrinde memuriyet hayatlarını devam ettirirken, bir yandan da sanatla, edebiyatla ve en çok da şiirle iç içe yaşamaktadırlar. Cumhuriyet gençtir. Bir yandan modernleşme çabasındayken, aynı yıllarda Avrupa'da da çetin bir savaş yaşanmaktadır. Belediye Başkanı'nın kızı Suzan'ın Zonguldak'a geri gelmesiyle Rüştü ve Muzaffer'in şiire olan inancı daha da artar. Henüz lise öğrencisi olan Suzan, çevrenin istememesine rağmen iki gençle yakın arkadaş olur. Fakat 1940'lı yılların vebası olan verem, iki genç insanın da sağlığını git gide tehdit etmektedir. Rüştü ve Muzaffer'in hem kendi gelecekleri, hem de dünyanın gidişatı hayra alamet değildir...

En başta şunu belirtmek gerek ki, film, gerçek hayat hikayelerinden yola çıkmış. II. Dünya Savaşı döneminde Zonguldak’ta yaşayan ve genç yaşta veremden ölen şairler Rüştü Onur ve Muzaffer Tayyip Uslu’nun hayatının son dönemini anlatıyor. O dönemde şairlerin lisedeki edebiyat öğretmeni ise Behçet Necatigil’dir.


Daha hayatının baharında diyebiliriz. Zira 22 yaşında veremden ölür, Rüştü Onur.

Peki bahar nedir?

Hayat nedir?

Hayatın baharı n'ola!

Daha filmin açılışında, bir karanlığın içinde dengesizce hareket eden ışıltının, birkaç saniye sonra, madenden kömür çıkaran bir atın göz bebeği olduğunu fark ettiğinizde, -daha filmin ilk sahnesinde- gönlünüze mevsimsel bir göz kırpıyor, Yılmaz Erdoğan.

Siz ister bahar deyin, ister isimsiz bırakın. Neticede daha filmin başında beklemediğiniz bu sürpriz ile sinema adına tat alacağınız bir 138 dakika yaşayacağınızı anlıyorsunuz.

Evet, film biraz uzun. Ancak böylesine 'temiz' ve 'sağlam' bir filmin de o kadar hakkı olsun.

Filmi uzun kılan unsurlar 'gereksiz' gelmedikten sonra bir mahsuru yok. Ve şöyle bir düşününce 'olmasa da olur' diyebileceğim pek bir şey gelmiyor, aklıma.

Daha ilk sahnede Yılmaz Erdoğan, sinema sanatı adına kendini ne oranda geliştirdiğini gösterecek 'artistik' hareketler yapıyor. Ortam sesini duymayarak, sadece müzik ile hayata geçirilen 'tek plan' sahne, özellikle kamera hareketleri ile akıllarda kalacak cinsten. Zira hem ray, hem vinç ve hem de kameraman adımı kullanılarak harikulade bir giriş yapılmış.



Görüntü yönetmeni Gökhan Tiryaki'yi özellikle tebrik etmek isterim. Senelerdir Türkiye'de sinema sanatı namına üretilen en özel filmlerde (Bir Zamanlar Anadolu'da, Vavien, Dedemin İnsanları, Issız Adam) imzası bulunan Tiryaki, Kelebeğin Rüyası'nda da ustalığını konuşturmuş.

Bir 'dönem filmi' olan Kelebeğin Rüyası'nı mükemmel kılan unsurlardan biri 'sanat yönetmeni'. 1940'ı anlatan dokuyu sağlama noktasında çok iyi iş çıkarılmış. Sinemamızda dönem işleri, genel plana çıkmadan (böylece de az prodüksiyon/masraf yaparak) kotarılmaya çalışılıyor. Ancak filmde bu noktada hiçbir masraftan kaçınılmamış. Dönemin Zonguldak'ının, insanların kıyafetinin resmi gayet inandırıcı olmuş. Filmin bütçesini 10 milyon dolar yapan da bu tür harcamalar olsa gerek.



Oyunculuklar noktasında da film neredeyse mükemmel bir noktada. Başrol Belçim Erdoğan hariç. Ne başrole, ne de Kıvanç Tatlıtuğ'un yanına yakışmamış. Başta Mert Fırat ve Yılmaz Erdoğan olmak üzere oyunculuklar çok iyi. Kıvanç Tatlıtuğ ise son dönem yükselişini devam ettirmiş.

Filmin senaryo çalışmasına yedi sene önce başlayan Yılmaz Erdoğan, çekimleri de 16 haftada tamamlamış. Ülke şartlarında bir sinema filminin 4-5 haftada çekildiğini düşünecek olursanız, film için ne denli emek harcandığını tahayyül edebilirsiniz.


Kelebeğin Rüyası'nın mühim bir noktası daha var.

Tek Parti iktidarındaki Zonguldak'ı anlatan film, 'Mükellefiyet Kanunu'nu alt hikaye olarak kullanıyor. Kanuna göre bölgede eli kazma tutan her erkek madende çalışmak zorundadır. Kömür madeninde çalışmanın kuvvetle muhtemel sonucu ise akciğere bağlı bir hastalığa yakalanmaktır.

Tek Parti iktidarına yönelik eleştiri sadece bununla kalmaz. Çok göze batmasa da Kelebeğin Rüyası'nda Cumhuriyet'in kurucu iradesine olmasa da Milli Şef iktidarına eleştiri var. Türkçe ezan okunduğu dönemde 'Tanrı uludur' ifadesini duymamızın sebebi budur. Başka birkaç unsur daha var elbet. Ancak filmle ilgili daha fazla ipucu vermemek adına bununla yetinmek gerektiğini düşünüyorum.

Bazı sahnelerin, sırf resim olsun diye senaryoya konduğunu da düşünmedik değil bazen.

Müzikler kendi içinde tutarlı ve gayet başarılı. 'Yerel' tonlarda müzik yapılmaması eleştiri konusu olabilir, ki, neden böyle bir şey tercih edildiğini öğrenmek gerekir. Filmin neredeyse tamamen 'yeni çağdaş model aileler'in ortamlarında geçmesine yapılacak eleştiri, müziğe de yapılabilir. Bu durumda, hikayenin geçtiği ortamların 'eleştiri' gayeli seçildiği şeklinde yapılacak yorum, müzik noktasında da dillendirilebilir.

Yılmaz Erdoğan'ın imzasını çıkarsak, çok rahat bir Hollywood veya usta işi Avrupa filmi olduğunu düşünürsünüz. Yılmaz Erdoğan imzası ile ise usta işi bir Türkiye filmi olduğuna inanıyoruz.



Kelebeğin Rüyası, Yılmaz Erdoğan'ın sinemamıza sadece 'güldürü' ile 'gişe katkısı' sağlamanın çok ötesinde fayda sağlayacağına işaret eden tertemiz ve sapasağlam bir eser olarak müstesna yerine oturacaktır.

Filmin isminin neden 'Kelebeğin Rüyası' olduğu da mühim. Bu hususu da filme bırakalım...

Kelebeğin Rüyası'nda şiir, kullanılmaktan öte izleyicinin damarlarına şırınga ediliyor.

'Bir şiirlik can'ı olanların 'kız'ı da, şiiri de, hayatı da 'bahane' etmesini anlatan Kelebeğin Rüyası, iyi şiirin sahipsiz olduğunu kanıksayan insanların olduğu dünyada 'güzel olan, yaşadığımızdır, bir gün öleceğimiz değil' demekten kendini alamıyor.

Haksız da değil...

Belki bir kelebek o kadar memnun ki rüyasından
uyanmak istemiyor uykusundan.

Filmin Fragmanı